W latach 1945-1975
1945 -1946 – Gromada Brzezie n/Odrą(z siedzibą w Brzeziu)
1946 (maj) -1954 (grudzień); Gmina Zbiorcza w Pogrzebieniu (z siedzibą w Pogrzebieniu)
1955 (styczeń) – 1972 (grudzień); Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej w Brzeziu (z siedzibą w Brzeziu)
1973 (styczeń) – 1975 (czerwiec); Urząd gminy Kornowac (z siedzibą w Brzeziu)
1975 (1 lipiec) – Brzezie nad Odrą zostaje dzielnicą miasta Raciborza.
W pierwszych latach po zakończeniu wojny wójtem, a potem naczelnikiem Gminy Zbiorczej w Pogrzebieniu zostaje pan Józef Cieślik, o czym świadczą pieczątki pism urzędowych z datami: 24 X 1945, 9 XI 1945, 7 V 1946. Jednym z najważniejszych zadań w tym okresie było uruchomienie szkoły podstawowej, która swoją działalność rozpoczęła już
w maju 1945 roku. Wielką zasługę w tym zakresie miał wójt oraz p. Paweł Wawrzyczny przedwojenny nauczyciel a do 1938 r. Kierownik szkoły. W tym czasie wraca do Brzezia również p. Augustyn Musioł, były więzień obozu
w Dachau, który w 1939 roku był kierownikiem szkoły w Brzeziu n/Odrą. Wrócił na to stanowisko w maju 1945 roku i funkcję tę pełnił do 1967 roku.
Pierwsze powojenne miesiące z pewnością nie były łatwe w zarządzaniu, wchodzą nowe zarządzenia, kształtowanie się władzy, powstają nowe organizacje. Powstaje między innymi Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska”, której w 1945 r. przewodniczący pan Przywara, znanymi działaczami GS-u w tym czasie są p. Serafin Myśliwiec, p. Gertruda Szołtys. Kolejno działalność ta przechodzi na Kółko Rolnicze, Koło Gospodyni Wiejskich – tematy warte oddzielnego opracowania.
W pierwszych latach powojennych w Brzeziu działa Uniwersytet Ludowy – popularny UL – placówka repolonizacyjna, w której dokształcają się osoby nie tylko za Śląska. Działalność tę przedstawiono na łamach „Brzeskiego Parafianina” 2/95.
W szkole podstawowej trwają wieczorowe kursy dokształcające. Następuje ożywienie działalności kulturalnej, powstaje zespół teatralny „Orzeł”, który z kolei przekształca się w znany zespół „Zorza” działający w ramach akcji Caritas w Brzeziu. Rozpoczyna działalność biblioteka; działalność kulturalna tamtych czasów ukazana została w naszym piśmie w numerach 1/87 oraz 1/99.
Pod koniec 1946 roku przewodniczącą Gminy Zbiorczej w Pogrzebieniu zostaje p. Gertruda Szołtys. Aktywnym w tym czasie jest wójtp. Izydor Pytlik. Wg wspomnień p. Szołtysowej w tym okresie dla Brzezia nad Odrą bardzo istotną sprawą było otwarcie Ośrodka Zdrowia, który jak wiemy, swoją pierwszą siedzibę miał w brzeskim klasztorze. Istnienie Klasztoru Sióstr Marii Niepokalanej w Brzeziu stało pod znakiem zapytania – była alternatywa, albo klasztor albo Ośrodek Zdrowia. Zarówno Przewodnicząca jak wójt p. Pytlik wiele starań Foto: arch. rodzinne musieli włożyć, aby nie doszło do likwidacji klasztoru. Udało się – klasztor pozostał, a w nim w 1947 roku, rozpoczął działalność Ośrodek Zdrowia Pierwszym lekarzem w nowym ośrodku w Brzeziu został p. Hubert Solich („Brzeski Parafianin”, 3/2002).
Warto przypomnieć, że lata powojenne to czas wielorakich zbiórek, cegiełek na odbudowę kraju, stolicy. W roku 1950 (7 listopada) przewodniczący p. Gertruda Szołtys odebrała dyplom uznania – za zasługi przy likwidowaniu analfabetyzmu w Polsce. W tym samym czasie powstaje przy szkole w Brzeziu pierwsza drużyna harcerska. Pani Szołtysowa jest pierwszą drużynową. W latach 1950 bierze udział w obradach II Światowego Kongresu Obrońców Pokoju w Warszawie.
W zawodach harcerzy, które odbywały się na Konotkach brzeska młodzież zdobyła trzeci stopień harcerski. Przewodnicząca gminy a zarazem drużynowa odebrała dla Brzezia n/Odrą specjalny proporczyk za zdobycie I miejsca przez harcerzy z Brzezia. Warto przypomnieć, iż proporzec ten zajmował honorowe miejsce w brzeskiej szkolnej harcówce jeszcze w latach 80-tych.
Urzędowe pismo z 1952 roku z pieczątką wskazuje że kolejnym przewodniczącym Gminy Zbiorczej w Pogrzebieniu jest p. Augustyn Knura, a po nim funkcję tę obejmuje znowu mieszkaniec Brzezia p. Paweł Malon, który pełni tę funkcję do 1954 roku.
Pan Paweł Malon znany był mieszkańcom Brzezia jako działacz społeczny od czasów I wojny, kiedy to wraz z sekretarzem ówczesnej gminy p. Ludwikiem Miką założył Towarzystwo Czytelni Ludowych, które istniało w Brzeziu do 1924 roku. Znany był również jako aktywny członek Towarzystwa Śpiewu „Jutrzenka”, Towarzystwa „Sokół”. Powstaniec, a po II wojnie aktywny członek Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. 1 stycznia 1955 roku powstaje Prezydium.
Czytaj całe wydanie: NR 25/1996 (ROK IV, NR 4) BRZESKI PARAFIANIN z dnia 28 lipca 1996