Zaproszenie do odkrywania wielkiej historii „małej ojczyzny”.
Brzezie nad Odrą do 1975 roku (1223 rok pierwszej udokumentowanej wzmianki o Brzeziu) stanowiło samodzielną miejscowość. Bliskość granicy Polski z niemieckim Raciborzem oraz wieloletnia praca i walka o niepodległość tej małej społeczności było punktem wyjścia naszej opowieści. „Brzeziki” to ludzie hardzi i dumni, zbieracze wspomnień, pamiątek, legend; trzymający swoje historie w sercach, walizkach, skrytkach i na strychach. Nieuchronnie nadchodzi czas, że pewne pokolenie odchodzi, a z nim pamięć, wiele wartości. Nie można zaprzepaścić ich obecności, pamięci i wiedzy, zatem konieczne zdaje się, aby zaprosić do spotkania się świadków historii z młodym pokoleniem. Należy otworzyć okna i drzwi, i zaprosić młodzież do wysłuchania i pielęgnowania oraz ochrony dziedzictwa kulturowego swojego miejsca na ziemi. Powstały zatem projekt wynikał z potrzeby ciągłej konieczności budowania pamięci zbiorowej Polaków i upowszechniania wiedzy o lokalnej historii na terenie, gdzie obok siebie żyją Polacy, Ślązacy, Niemcy. Istotnym celem jest także integracja społeczności lokalnej, poprzez zrozumienie łączącej ją historii, zaangażowanie w twórczość artystyczną, poszukiwanie źródeł i utrwalanie dziedzictwa kulturowego regionu (w tym wykorzystywanie dziedzictwa kulturowego regionu na potrzeby małego ruchu turystycznego).
Brzeski Parafianin – źródło
Raciborskie Centrum Kultury rozpoczynając realizację projektu „Byliśmy. Jesteśmy. Będziemy. Kamienie graniczne Brzezia”, oparło się na koncepcji jaka zrodziła się wśród mieszkańców Brzezia, które od 1922 roku znajdowało się po polskiej stronie granicy z Niemcami, a do 1975 roku stanowiło samodzielną miejscowość. Inspiracją były zgromadzone przez mieszkańców pamiątki z okresu powstań śląskich, wojen, okresu międzywojennego a także artykuły opublikowane w kwartalniku BRZESKI PARAFIANIN w latach 1993 – 2011.
W trakcie realizacji projektu przebudowano stronę internetową o miejscowości, gdzie w ramach przedsięwzięcia powstał nowy dział o projekcie Kamienie graniczne Brzezia. Tam opublikowany został spacer pt. KAMIENIE GRANICZNE BRZEZIA z etiudami teatralnymi z ważnych dla historii Brzezia miejsc – symbolicznych kamieni granicznych. Powstały też materiały wideo z wywiadów, w których mowa była m.in. o postaciach znanych z walki o polskość w ostatnim 100-leciu brzeskiej historii. Warsztaty teatralne, oparte na miejscach i wywiadach zaowocowały spektaklem „Ballada o Brzeziu”. Całość działań została dokumentowana zdjęciowo, dzięki czemu powstała wystawa zdjęć oraz film dokumentujący inicjatywę. Projekt miał na celu rozwijanie wiedzy o historii własnego regionu, nawiązaniu bliskich więzi ze środowiskiem i rozbudzenie poczucia przynależności do środowiska lokalnego.
– Cele te zamierzamy zrealizować poprzez prowokowanie do zadawania pytań i inspirowanie do samodzielnego myślenia, kształtowanie postawy szacunku wobec lokalnej historii, sąsiada i drugiego człowieka. Wprowadzenie młodego człowieka w świat lokalnej społeczności przyniesie wymierne korzyści w zakresie poszerzenia wiedzy o własnym środowisku, jego kulturze i zwyczajach – czytamy w opisie projektu Raciborskiego Centrum Kultury.
Czas realizacji projektu: od 1 września do 11 listopada 2020 roku.
Partnerem Raciborskiego Centrum Kultury w realizacji programu jest Szkoła Podstawowa nr 3 im. K.K. Baczyńskiego w Brzeziu. Patronem medialnym projektu jest Raciborski Portal Internetowy raciborz.com.pl. Współpracy podjęli się również Raciborski Klub Fotograficzny „w kadrze”, redakcja dwutygodnika regionalnego Gazeta Informator, Wydawnictwo Agencja Reklamowa R-Media Ireneusz Burek, Adrian Szczypiński. Projekt dofinansowany został ze środków Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022 w ramach Programu Dotacyjnego „Niepodległa”.